Promotor
Prof. dr hab. inż. arch. Maciej Radomir Motak
Recenzent
Dr inż. arch. Anna Ziobro, prof. PK
Tytuł pracy
Centrum hipoterapii i ochrony zagrożonych gatunków
Jednostka dyplomująca
Katedra Historii Architektury i Konserwacji Zabytków A-1
Opis idei projektu
Projekt zakłada stworzenie zgodnej z naturą i bezpiecznej ostoi, gdzie gatunki – ludzie i konie – mogą liczyć na wzajemną, wieloaspektową pomoc. Równocześnie, ze względu na nieprzypadkowe umiejscowienie, obiekt powinien wpisywać się w kontekst otoczenia – być przykładem architektury wernakularnej.
Wychodząc naprzeciw potrzebom pierwszej grupy użytkowników, osób neuroatypowych, kompleks charakteryzuje się wyciszoną atmosferą. Łono natury sprawia, że uczucie spokoju towarzyszy w niemal każdym zakątku ośrodka. W wielu miejscach można napotkać specjalne „enklawy”, zaprojektowanie w duchu biophilic design i pozwalające na chwilę zatrzymania, odpoczynku i obserwacji pięknego krajobrazu. Należy zwrócić uwagę, że wszelka roślinność w otoczeniu założenia nie jest potencjalnym generatorem mocnych zapachów i kolorów oraz nie uczula, aby żaden z użytkowników nie odczuwał dyskomfortu.
Poprzez zastosowanie prostopadłych i przecinających się w środku osi, zostały wydzielone strefy ośrodka. Osie zostały ustawione w dopasowaniu do granic i nachylenia działki, oraz do stron świata. Główna oś, biegnąca w kierunku północny wschód – południowy zachód, wyznacza główny korpus założenia, czyli budynek centrum oraz stajnię. Dzieli je na dwie części: zachodnią – głośną i wschodnią – cichą. W miejscu przecięcia osi znajduje się punkt centralny założenia – wejścia główne. Druga z nich biegnie z południowego wschodu na północny zachód i wydziela strefy południową – półpubliczną i północną – półprywatną.
Do budynku stajni dołączone prostopadle są jeszcze dwa człony. Skrzydło pomocnicze, obsługujące stajnię oraz kryta hala ujeżdżania, na której odbywać się będą w głównej mierze sesje hipoterapeutyczne.
Czworonożnym użytkownikom ośrodka oprócz pięknych widoków zapewnione są rozległe padoki dostępne ze specjalnie wydzielonego wyjścia ze stajni na poziom górujący ponad resztą kompleksu. Pozwala to na oddzielenie strefy dla zwierząt i zapewnia im ciszę i spokój. Pracownicy ośrodka będą pilnowali, aby standardy opieki pozostawały na najwyższym poziomie równocześnie troszcząc się o rozmnażanie zagrożonych gatunków, szerzenie świadomości wśród mieszkańców oraz zbieranie datków na postęp działań i research.
Punktem wyjścia układu zagospodarowania terenu wokół budynków są te same osie kompozycyjne, jednak urozmaicone zostają nowym układem bardziej organicznych form zmiękczając powiązanie z terenem. Jednocześnie, trasy, którymi podążają użytkownicy widocznie podlegają hierarchizacji, z łatwością można rozróżnić główne tory komunikacji oraz poboczne zakamarki. Przechodząc z punktu do punktu spacerowicz ma do dyspozycji tym samym wiele możliwości przeprowadzenia trasy.
Materiały użyte na fasadach, ceramika, kamień oraz drewno, stanowią nawiązanie do lokalnych tendencji. Ich naturalny charakter wspomaga holistyczny wizerunek ośrodka oraz współgra harmonijnie z otoczeniem. Każdy z elementów założenia pokryty jest w znakomitej większości jednym i tylko jednym z nich jasno wskazując na różniące się od siebie funkcje, co zapewnia komfort w odnalezieniu się użytkownikom. Budynek hali wygląda więc jak jeden ogromny drewniany element, stajnia ceramiczny, a budynek centrum kamienny. Forma budynków opiera się na prostokątnym rozplanowaniu oraz dwuspadowych dachach, co pozwala na czytelne podobieństwo do okolicznej zabudowy. Umieszczone w dachach świetliki łamią monotonną bryłę nadając lekkości, wprowadzają światło do wnętrza oraz wspomagają wentylowanie obiektów.
Szanując naturalne ukształtowanie terenu budynek razem z główną osią wtapia się we wzgórze nachylone na południe. Na końcu osi znajduje się wyjście przeznaczone specjalnie dla koni, skąd mogą dostać się na położone na stoku padoki. Od ogólnodostępnej części kompleksu oddziela je mur oporowy, dzięki czemu możliwa jest różnica poziomu między tymi dwiema strefami. Strefy wejściowe do budynków są łatwe do zlokalizowania przez użytkowników. Główna z nich znajduje się w punkcie centralnym całego założenia, czyli w miejscu przecięcia się dwóch osi, a tym samym dwóch budynków: głównego budynku centrum oraz stajni. Z niego użytkownicy rozchodzą się w dalszych kierunkach.
