Z radością informujemy, że projekt dotyczący ochrony dziedzictwa Ignacego Domeyki w Santiago de Chile otrzymał dofinansowanie w ramach Rządowego Programu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego „Ochrona dziedzictwa kulturowego za granicą”, zarządzanego przez Narodowy Instytut Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą POLONIKA.
5 maja 2025 roku podpisano Umowę nr 106951/25/FPK/POLONIKA, będącą efektem wniosku złożonego przez Fundację Pro Architectura, we współpracy z Politechniką Krakowską oraz Universidad de Chile. Projekt został dofinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.
Celem projektu jest poprawa jakości działalności istniejącego muzeum prowadzonego przez rodzinę Ignacego Domeyki w jego historycznym domu przy ul. Cueto 572 w Santiago de Chile, który w 2016 roku uznany został za Pomnik Narodowy Chile (dekret nr 0255/2016). Projekt zakłada dostosowanie muzeum do współczesnych standardów muzealnictwa, profesjonalizację ekspozycji oraz zabezpieczenie cennej kolekcji rodzinnej.
Projektem kieruje dr hab. inż. arch. Kazimierz Butelski, prof. PK. Realizacja prowadzona będzie głównie przez pracowników Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej oraz specjalistów z Universidad de Chile z dziedzin takich jak konstrukcje, konserwacja, architektura krajobrazu, dokumentacja dziedzictwa i muzealnictwo.
W 2025 roku przeprowadzona zostanie wielobranżowa inwentaryzacja budynku i ogrodu, inwentaryzacja i waloryzacja zbiorów oraz opracowanie projektu konserwatorskiego, który umożliwi ich trwałą ochronę. Na jego podstawie powstaną kosztorysy pozwalające na realizację właściwych prac remontowo-konserwatorskich w 2026 roku, w ramach odrębnego wniosku.
Ignacy Domeyko (1802–1889), urodzony w majątku Długołęka, pochodził z terenów dawnej Rzeczypospolitej Obojga Narodów – unikalnego przykładu wspólnego państwa Polski i Litwy, którego instytucje polityczne i edukacyjne ukształtowały jego tożsamość. Choć większość życia spędził w Chile, pozostał wierny ideałom ojczyzny. Odegrał kluczową rolę w rozwoju chilijskiej nauki i edukacji jako geolog, inżynier, nauczyciel i reformator. Został jednym z pierwszych rektorów Universidad de Chile – uczelni, którą współtworzył i która do dziś kształci pokolenia Chilijczyków.
Jego dorobek naukowy i zasługi dla rozwoju Ameryki Południowej zostały docenione zarówno w Chile, jak i w Europie. Modernizacja muzeum Domeyki to nie tylko działanie techniczne – to żywy pomnik wspólnego dziedzictwa I Rzeczypospolitej. Inicjatywa łączy wysiłki rodziny, środowisk akademickich i instytucji publicznych z Polski, Litwy i Chile, pokazując, jak wspólna historia może inspirować międzynarodową współpracę wokół pamięci i tożsamości kulturowej.
Fotografia 1. Od lewej: dr hab. inż. arch. Kazimierz Butelski, prof. PK – Prezes Fundacji Pro Architectura i kierownik projektu „Dom Domeyko / Domeyko House”, prof. Alejandra Mizala Salces – Prorektor Universidad de Chile, oraz Daniel Opazo – Dyrektor ds. Akademickich i Stosunków Międzynarodowych Wydziału Architektury i Urbanistyki Universidad de Chile.
Fotografia została wykonana podczas oficjalnego spotkania partnerów projektu w siedzibie Universidad de Chile. Projekt dotyczy modernizacji Muzeum Ignacego Domeyki w Santiago, zlokalizowanego w historycznym domu przy ul. Cueto 572, wpisanym na listę Pomników Narodowych Chile. Celem inicjatywy jest profesjonalizacja ekspozycji muzealnej oraz ochrona cennego dziedzictwa rodzinnego Domeyków, przy wsparciu Narodowego Instytutu Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą POLONIKA.
Fotografia 2. Na zdjęciu: senior rodu Pablo Domeyko z małżonką, przedstawiciele Ambasady RP w Santiago de Chile, w tym szefowa misji – Milena Łukasiewicz, oraz członkowie zespołu projektowego realizującego grant „Dom Domeyko / Domeyko House”.
Spotkanie miało miejsce w historycznej rezydencji Ignacego Domeyki, obecnie siedzibie rodzinnego muzeum, które dzięki wsparciu polskiego Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego przejdzie modernizację. Fotografia dokumentuje zaangażowanie rodziny oraz dyplomacji polskiej we wspólny wysiłek na rzecz ochrony dziedzictwa jednego z najwybitniejszych polsko-chilijskich uczonych XIX wieku.
Fotografia 3. Pablo Domeyko, prof. Kazimierz Butelski, prof. Gabriela Manzi
We are pleased to announce that the project for the protection of Ignacy Domeyko’s heritage in Santiago de Chile has received funding under the Government Program of the Minister of Culture and National Heritage of Poland, “Protection of Cultural Heritage Abroad,” administered by the National Institute of Polish Cultural Heritage Abroad POLONIKA.
On May 5, 2025, Agreement No. 106951/25/FPK/POLONIKA was signed as a result of an application submitted by the Pro Architectura Foundation, in cooperation with Cracow University of Technology and the Universidad de Chile. The project is co-financed by the Ministry of Culture and National Heritage from the Culture Promotion Fund.
The aim of the project is to enhance the quality of the existing museum operated by the family of Ignacy Domeyko in his historic house at 572 Cueto Street in Santiago de Chile, which was declared a National Monument of Chile in 2016 (Decree No. 0255/2016). The project involves upgrading the museum to contemporary museological standards, professionalizing the exhibition, and securing the valuable family collection.
The project is led by Dr. hab. Eng. Arch. Kazimierz Butelski, Prof. of CUT, and will be carried out mainly by staff from the Faculty of Architecture of Cracow University of Technology and specialists from Universidad de Chile in various disciplines such as structural engineering, conservation, landscape architecture, heritage documentation, and museology.
In 2025, a multi-disciplinary survey of the building and garden will be conducted, along with the inventory and valorization of the collection and the development of a conservation project that will enable permanent preservation. Based on this, cost estimates will be prepared to allow for conservation and renovation work in 2026, as part of a separate application.
Ignacy Domeyko (1802–1889), born in the Długołęka estate, originated from the territories of the former Polish-Lithuanian Commonwealth – a unique multicultural state that shaped his identity. Though he spent most of his life in Chile, he remained faithful to the ideals of his homeland. Domeyko played a key role in the development of Chilean science and education as a geologist, engineer, teacher, and reformer. He became one of the first rectors of the Universidad de Chile – an institution he co-founded, which continues to educate generations of Chileans.
His scientific legacy and contributions to the development of South America have been recognized both in Chile and Europe. The modernization of Domeyko’s museum is more than a technical endeavor – it is a living monument of the shared heritage of the Polish-Lithuanian Commonwealth, which gave rise to a figure of global importance. This initiative brings together the efforts of the family, academia, and public institutions from Poland, Lithuania, and Chile, showing how shared history can inspire international cooperation around cultural memory and identity.
